Zdigitalizowany Codex Atlanticus – największy zbiór pism i rysunków Leonarda da Vinci

5 grudnia 2025, 08:23

Codex Atlanticus, największy zbiór pism i rysunków Leonarda da Vinci, rzadko jest udostępniany publiczności. Zawarte w nim zapiski powstawały w latach 1478–1518. To imponujące świadectwo geniuszu mistrza renesansu. Zawiera on informacje dotyczące inżynierii, malarstwa, geografii, fizyki, chemii, projekty odzieży czy bajki. Możemy podziwiać w nim projekty katapult i dźwigów oraz prywatne notatki Leonarda. Zbiór został skompletowany pod koniec XVI wieku przez Pompeo Leoniego i ze względu na swoje rozmiary nazwany Kodeksem Atlantyckim.



Polska jednym z krajów, gdzie PKB rośnie przy spadku emisji CO2

28 listopada 2025, 15:55

Można? Można. To co widzicie to wykres tzw. tożsamości Kai dla Polski. Pokazuje on, że pomimo zmniejszenia emisji CO2, PKB Polski rośnie. To najlepszy dowód, że odchodzenie od węgla nie jest jednoznaczne z kryzysem gospodarczym, a używanie węgla i innych paliw kopalnych nie jest warunkiem niezbędnym do rozwoju gospodarczego


Wpływ piractwa na chmury nad Atlantykiem. Naukowcy korzystają z naturalnego eksperymentu

25 listopada 2025, 16:59

W styczniu 2020 roku zaczęły obowiązywać ostrzejsze normy zawartości siarki w paliwie używanym w transporcie morskim. Ich celem jest zmniejszenie zanieczyszczenia związkami siarki. Aerozole wpływają na tworzenie się chmur i ich jasność, co ma wpływ na bilans energetyczny Ziemi. Chmury powstające z udziałem takich zanieczyszczeń są jaśniejsze i odbijają więcej promieniowania słonecznego. To wywołuje efekt chłodzący, który maskuje znaczną część ocieplenia


Milion dolarów za rozszyfrowanie ostatniej części Kryptosa z siedziby CIA. To jednak nie koniec.

24 listopada 2025, 11:31

Anonimowy kupiec zapłacił niemal milion dolarów za informacje pozwalające na odczytanie ostatniej części tekstu umieszczonego na Kryptosie, rzeźbie stojącej na dziedzińcu siedziby CIA w Langley. Rzeźba jest dziełem Jima Sanborna, którzy podczas jej tworzenia współpracował z Edem Scheidtem, emerytowanym szefem biura komunikacji CIA. Kryptos zawiera cztery zaszyfrowane teksty. Trzy z nich (K1-K3) zostały już odczytane, z czwartym (K4) zaś do dzisiaj zmagają się amatorzy i specjaliści z całego świata. Niedawno w Bostonie zorganizowano aukcję, a jej zwycięzca zapłacił 963 000 USD za spotkanie z Sanbornem, który przekaże mu całe swoje archiwum dotyczące Kryptosa. To jednak nie koniec zagadek.


Każdego dnia spędzamy w podróży 78 minut. Niezależnie gdzie i jak podróżujemy

17 listopada 2025, 11:23

Ludzie spędzają na podróżowaniu średnio 78 minut na dobę, wynika z badań przeprowadzonych przez naukowców z kanadyjskiego McGill University oraz Universitat Autònoma de Barcelona. I, co ciekawe, liczba ta jest stała niezależnie od kultury, kraju, zamożności czy środka transportu. Badania, przeprowadzone w 43 krajach świata, w których mieszka ponad połowa ludzkości pokazały, że przeciętny człowiek jest w podróży od 66 do 90 minut na dobę, przemieszczając się w celach zawodowych lub prywatnych. Najważniejszym odkryciem jest stwierdzenie, że ludzie nie podróżują krócej, gdy przemieszczają się się szybciej. Podróżują dalej, mówi współautor badań, Eric Galbraith.


Zmiany klimatu wpływają na procesy tektoniczne. Ryfty szybciej się powiększają

14 listopada 2025, 10:34

Zmiany klimatu wpływają na procesy tektoniczne związane z rozciąganiem skorupy ziemskiej, donoszą naukowcy z amerykańskiego University of Syracuse oraz nowozelandzkich University of Auckland i Earth Sciences New Zealand. Rozciąganie kontynentów odbywa się w wyniku interakcji procesów tektonicznych, magmowych oraz tego, co dzieje się na powierzchni. Te ostatnie procesy są silnie zależne od lokalnego klimatu. Zbadaliśmy rolę zmian klimatu na zachowanie systemu ryftowego, analizując zmiany w szybkości przesuwania się uskoku w Basenie Turkana (Jezioro Turkana) pod koniec Afrykańskiego Okresu Wilgotnego, stwierdzili uczeni na łamach Scientific Reports.


Topnienie biegunów będzie miało niekorzystny wpływ na ludzkie zdrowie

12 listopada 2025, 08:59

Zdaniem międzynarodowego zespołu naukowego, na czele którego stał profesor Gail Whiteman z University of Exeter, powodowane globalnym ociepleniem zmiany zachodzące w Arktyce i Antarktyce zagrażają ludzkiemu zdrowiu. Badacze przeanalizowali dostępną literaturę naukową dotyczącą m.in. zmian klimatycznych oraz zdrowia publicznego i stwierdzili, że zachodzące zmiany mogą mieć szeroki wpływ na ludzkie zdrowie – od chorób chronicznych, przez problemy psychiczne po komplikacje w czasie ciąży.


Zmienia się układ sił w świecie nauki. Chiny szybko umacniają swoją pozycję

10 listopada 2025, 09:43

Na czele międzynarodowych zespołów naukowych coraz częściej będą stali badacze z Chin, informują naukowcy z Uniwersytetów w Chicago i Wuhan. Amerykanie postanowili przewidzieć, jak zmieni się rozkład sił w światowej nauce w przyszłości. W tym celu najpierw wytrenowali model sztucznej inteligencji na 80 000 artykułów naukowych opublikowanych w najlepszych magazynach naukowych świata. Algorytm dowiadywał się z nich, kto był autorem pracy, kto stał na czele zespołu badawczego. Następnie przetestowano go na bazie danych OpenAlex, w której wymienionych jest niemal 6 milionów artykułów naukowych.


Rozsiewanie aerozoli w stratosferze nie pomoże rolnikom

6 listopada 2025, 10:01

Nie od dzisiaj słyszymy, że zmiany klimatyczne mogą negatywnie wpłynąć na uprawę kawy, kakao i winorośli. Tymczasem od ich uprawy zależy los milionów ludzi i stanowią one ważną część gospodarki wielu krajów. Jednak wzrost temperatur i zmiany wzorca opadów powodują dużą zmienność plonów, co szczególnie dotyka niewielkich plantacji, których właściciele nie mogą liczyć na stabilność przychodów. Obecnie w skali świata nie widać spadku ogólnej produkcji, jednak coraz częściej producenci muszą mierzyć się ze znacznymi nieprzewidywalnymi wahaniami plonów.


Monumentalny budynek z prehistorycznej Mezopotamii. Kani Shaie odsłania kolejne tajemnice

4 listopada 2025, 13:38

Na stanowisku Kani Shaie w irackim Kurdystanie znaleziono monumentalny budynek. Pozwoli on lepiej poznać początki cywilizacji Mezopotamii i osadnictwa w górach Zagros. Kani Shaie to wyjątkowe miejsce. Najbardziej intensywne osadnictwo miało tu miejsce od V do połowy III tysiąclecia przed naszą erą. Ludzie mieszkali tutaj zatem w okresach Ubajd (ostatni prehistorycznym okresie Mezopotamii), Uruk (okres wczesnej historii obejmujący epokę miedzi i wczesną epokę brązu) oraz okres wczesnodynastyczny. Jednak ludzie mieszkali tam już wcześniej, w czasach kultury Halaf (VI tysiąclecie p.n.e.), przez czasy neoasyryjskie, aż po czasy imperium osmańskiego. W sumie to 7000 lat.


Zostań Patronem

Od 2006 roku popularyzujemy naukę. Chcemy się rozwijać i dostarczać naszym Czytelnikom jeszcze więcej atrakcyjnych treści wysokiej jakości. Dlatego postanowiliśmy poprosić o wsparcie. Zostań naszym Patronem i pomóż nam rozwijać KopalnięWiedzy.

Patronite

Patroni KopalniWiedzy